مقاومت غیر اختصاص- نژادی در تعدادی از لاین های امید بخش گندم نسبت به بیماری زنگ زرد

نویسندگان

صفرعلی صفوی

استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل جاوید محمدزاده

محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل

چکیده

بیماری زنگ زرد گندم با عاملpuccinia striiformis westend. f. sp. tritici ، یکی از خسارت­زاترین بیماری هایگندم در ایران به شمار می رود. مقاومت میزبانی به ویژه مقاومت غیر اختصاص–نژادی (race- nonspecific)، اقتصادی ترین روش مدیریت زنگ زرد است. اگرچه طول عمر ژن های مقاومت اختصاص– نژادی(race-specific) با ترکیب ژن های مقاومت موثر می تواند طولانی شود. روش جایگزین، به کارگیری ارقامی است که دارای مقاومت غیراختصاص-نژادی بر اساس ترکیب ژن های دارای مقاومت تدریجی(slow rusting) و یا کوچک اثر است. به منظور ارزیابی مقاومت غیراختصاص- نژادی در این پژوهش، واکنش گیاهچه­ها و گیاهان کامل 22 لاین امید بخش گندم همراه با شاهد حساس ارزیابی شدند. واکنش گیاهچه ای در شرایط گلخانه­ای با استفاده از نژاد 6e150a+,yr27و واکنش گیاه کامل با اندازه­گیری شدت نهایی بیماری (frs) و ضریب آلودگی (ci) تحت شرایط آلودگی طبیعی با دو بار آلودگی مصنوعی ارزیابی شد. آلودگی مصنوعی با مایه­زنی اینوکلوم زنگ زرد که دارای ویرولانس روی ژن هایyr2، yr6، yr7،yr9، yr22، yr23، yr24، yr25، yr26، yr27، yra وyrsu بود، انجام شد. آزمایش مزرعه­ای بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل طی سال زراعی 91-1390 انجام شد. نتایج این بررسی نشان داد که لاین های s-90-1، s-90-14، s-90-16،s-90-17 ،s-90-20، s-90-21و s-90-22همراه با شاهد حساس بیشترین مقدار frs و ci را داشتند. لاین های s-90-2، s-90-3، s-90-4،s-90-9 ،s-90-11، s-90-13وs-90-18 در مرحله گیاهچه ای حساس و در مرحله گیاه کامل مقادیر پایین frs و ci را نشان دادند. بنابراین، این لاین ها بر اساس نتایج این پژوهش و اطلاعات شجره­ای آن ها، دارای درجات متفاوتی از مقاومت تدریجی (مقاومت غیر اختصاص- نژادی یا پایدار) بودند. بقیه لاین ها که در مرحله گیاه کامل و گیاهچه ای مقادیر پایین آلودگی را نشان دادند، به عنوان لاین های نیمه مقاوم یا مقاوم انتخاب شدند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقاومت غیر اختصاص- نژادی در تعدادی از لاین‌های امید بخش گندم نسبت به بیماری زنگ زرد

بیماری زنگ زرد گندم با عاملPuccinia striiformis Westend. f. sp. tritici ، یکی از خسارت­زاترین بیماری‌هایگندم در ایران به شمار می‌رود. مقاومت میزبانی به ویژه مقاومت غیر اختصاص–نژادی (Race- nonspecific)، اقتصادی‌ترین روش مدیریت زنگ زرد است. اگرچه طول عمر ژن‌های مقاومت اختصاص– نژادی(Race-specific) با ترکیب ژن‌های مقاومت موثر می‌تواند طولانی شود. روش جایگزین، به‌کارگیری ارقامی است که دارای مقاومت غ...

متن کامل

توارث مقاومت به زنگ زرد در لاین های گندم

بمنظور بررسی مقاومت ژنتیکی و قابلیت ترکیب پذیری عمومی وخصوصی 5 رقم گندم‘ تلاقی هایی به صورت دای آلل یک طرفه بین آنها انجام شد. والدها و پانزده تلاقی نسل اول درطرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه کشت شدند و پس از تلقیح با نژادهای 134E150و6E18A+ صفت دوره کمون ارزیابی شد . بررسی اجزاء واریانس ژنوتیپی والدین و هیبریدها برا ی نژاد134E150 نشان داد که قسمت اعظم تنوع مشاهده شده در صفت دوره کمون متعلق به ...

متن کامل

وراثت مقاومت به بیماری زنگ زرد در تعدادی از ارقام تجاری و ژنوتیپ های انتخابی امید بخش گندم استان فارس*

به منظور مشخص شدن نحوه توارث مقاومت به بیماری زنگ زرد و تعداد ژن های دخیل در مقاومت به بیماری در 17 لاین انتخابی امیدبخش گندم مربوط به اقلیم معتدل کشور، دو لاین انتخابی s-78-11 و s-79-10 از ژنوتیپ­های امیدبخش اقلیم گرم و چهار رقم گندم تجارتی داراب 2، نیک نژاد، بهار و استار، تلاقی­های بسیاری از این ارقام و لاین­ها با رقم حساس استاندارد avocet s انجام شده و بذرهای f1 ، f2 و f3 از هر تلاقی تولید ش...

متن کامل

واکنش گیاهچه‌ای و گیاه کامل تعدادی از لاین‌های امیدبخش گندم نسبت به بیماری زنگ زرد

زنگ زرد گندم با عاملPuccinia striiformis f. sp. triticiبیماری مهمی است که تولید گندم در سراسر جهان را تهدید می‌کند. مقاومت میزبانی، اقتصادی‌ترین روش مدیریت زنگ زرد است. برای این منظور 18 لاین امیدبخش گندم مربوط به اقلیم معتدل همراه با شاهد حساس برای بررسی مقاومت مرحلۀ گیاهچه‌ای و گیاه کامل نسبت به زنگ زرد ارزیابی شد. واکنش گیاهچه‌ای در شرایط گلخانه‌ای با استفاده از نژاد 6E150A+,Yr27ارزیابی شد. ...

متن کامل

بررسی ژنتیکی مقاومت به بیماری زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم در مرحله گیاهچه ای

بیماری زنگ قهوه ای (Brown rust or Leaf rust) که توسط قارچ Puccinia recondita f. sp. tritici ایجاد می شود، یکی از بیماریهای مهم گندم است که در سراسر جهان شیوع دارد. به منظور تعیین نحوه توارث مقاومت به زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم، یک تلاقی دیالل یک طرفه بین لاین های N-75-1، N-75-8، N-75-11، N-75-13، N-75-15، N-75-20 و رقم حساس بولانی انجام شد. والدین و F1ها در مرحله گیاهچه ای د...

متن کامل

بررسی مقاومت به بیماری زنگ زرد در رگه‌های دابل‌هاپلویید گندم نسبت به نژاد پرآزار 98E150A+

زنگ زرد Puccinia striiformis f.sp. tritici، از مهم‌ترین و زیانبارترین بیماری در زراعت گندم است که پراکندگی گسترده‌ای در سراسر جهان داشته و در اغلب مناطق کشور نیز وجود دارد. در سال­های همه­گیری می­تواند آسیب بسیار زیادی به محصول گندم وارد ­کند. تولید رقم‌های مقاوم مؤثرترین روش کنترل در مقابل نژادهای زنگ زرد است. در این پژوهش از یک نژاد پرآزار زنگ زرد که از منطقۀ ساری گردآوری‌شده و بر پایۀ واکنش­...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات غلات

جلد ۳، شماره ۳، صفحات ۱۹۷-۲۰۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023